Sau gần 4 năm triển khai công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định, khắc phục các nhóm khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC), với sự lỗ lực, quyết tâm của các ngành, các cấp, công tác chống khai thác IUU của tỉnh đã đạt được những kết quả nhất định, cụ thể trên các mặt:

Công tác chỉ đạo điều hành và tuyên truyền, phổ biến pháp luật: Sở Nông nghiệp và PTNT đã phối hợp với các sở, ngành có liên quan tổ chức tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân các quy định của pháp luật liên quan đến khai thác IUU bằng hình thức tổ chức các lớp tập huấn, in và phát hàng nghìn tờ rơi, bản đồ ranh giới các vùng biển Việt Nam, vận động các chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm ranh giới các vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản.

Theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động và quản lý đội tàu: Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các cơ quan chức năng, UBND các huyện ven biển tích cực tuyên truyền, vận động chủ tàu thực hiện việc lắp đặt thiết bị VMS theo quy định. Tính đến ngày 22/7/2021, tổng số tàu cá đã lắp thiết bị VMS là 457/530 tàu, đạt tỷ lệ 86,22%, còn lại 73 tàu chưa lắp chủ yếu đang nằm bờ sửa chữa. Chỉ đạo Chi cục Thủy sản tổ chức thường trực hệ thống giám sát tàu cá, thông báo chủ tàu, yêu cầu thuyền trưởng bật tín hiệu thiết bị giám sát hành trình trở lại đối với tàu cá mất tín hiệu, yêu cầu thuyền trưởng đưa tàu quay trở lại vùng biển được phép khai thác đối với tàu vi phạm vùng biển nước ngoài.

Công tác quản lý đội tàu: Hiện nay, toàn tỉnh Nam Định có 2.140 tàu cá, tổng số lao động khai thác thủy sản trực tiếp trên biển là 6.231 người. Ngư trường khai thác chủ yếu là vùng biển Vịnh Bắc bộ và vùng biển miền Trung, Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy sản thường xuyên tuyên truyền, thông báo các chủ tàu sắp hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác liên hệ các Trạm Thủy sản vùng để được hướng dẫn thực hiện các thủ tục đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm tàu cá, sơn đánh dấu tàu cá. Tổng số tàu còn hạn đăng kiểm là 577/894 tàu cá thuộc diện phải đăng kiểm; số tàu hết hạn đăng kiểm là 317/894 tàu cá thuộc diện phải đăng kiểm; đánh dấu tàu cá: 1532/1592 tàu cá; cấp giấy phép khai thác thủy sản: 823/1592 tàu cá; cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm tàu cá: 408/530 tàu.

Truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác: BQL Cảng cá Nam Định thực hiện công tác kiểm soát đối với tất cả các tàu cá tàu rời, cập cảng cá Ninh Cơ, giám sát sản lượng và thu sổ nhật ký khai thác báo cáo khai thác theo quy định và bố trí lực lượng thực hiện công tác xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác khi chủ tàu có nhu cầu. Kết quả 6 tháng đầu năm 2021 đã kiểm soát được 1.566 lượt tàu cập cảng, 48 lượt tàu rời cảng, sản lượng giám sát 6.982,5 tấn, thu 141 sổ nhật ký khai thác.

Thực thi pháp luật: Sở Nông nghiệp và PTNT hàng năm xây dựng kế hoạch thanh tra trong đó có công tác thanh tra chuyên ngành thủy sản, lực lượng chính thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển là Thanh tra Sở, phương tiện gồm có 01 tàu Kiểm ngư và 01 xuồng máy, ngoài ra còn có sự phối hợp kiểm tra của các lực lượng khác như Chi cục Thủy sản, Bộ đội Biên phòng. Từ đầu năm 2021 đến nay: xử lý 46 vụ, phạt vi phạm hành chính 368.500.000 đồng.

Nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới

Công tác chỉ đạo điều hành và tuyên truyền, phổ biến pháp luật: Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành lĩnh vực khai thác thủy sản, đặc biệt là các quy định về chống khai thác IUU bằng nhiều hình thực, đa dạng phong phú. Sở Nông nghiệp và PTNT, lực lượng Biên phòng phối hợp với địa phương tổ chức cho ngư dân ký cam kết không vi phạm các quy định pháp luật trong khai thác thủy sản.

Theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động và quản lý đội tàu: Thường xuyên theo dõi hoạt động của tàu cá qua hệ thống giám sát tàu cá nhằm phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm về vận hành thiết bị giám sát hành trình, tàu cá hoạt động sai vùng, tàu cá vượt ranh giới vùng biển Việt Nam. Tăng cường công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện, kiên quyết xử lý nghiêm để răn đe các trường hợp cố tình vi phạm khai thác IUU, hướng dẫn chủ tàu, thuyền trưởng không vi phạm khai thác IUU trước khi đi khai thác thủy sản.

Truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác: Tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát tàu cá tại cảng, khu neo đậu tàu thuyền và tuần tra kiểm tra, kiểm soát trên biển phát hiện các trường hợp vi phạm khai thác IUU; thực hiện thu nhật ký khai thác, báo cáo khai thác, giám sát việc bốc dỡ thủy sản qua cảng; thực hiện xác nhận, chứng nhận thủy sản khai thác theo yêu cầu của người dân và doanh nghiệp. Triển khai thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, đảm bảo tính hệ thống các quy định tại Thông tư số 21/2018/TT-BNNPTNT và Thông tư số 13/2020/TT-BNNPTNT. Rà soát lại quy trình giám sát sản lượng tại Cảng cá Ninh cơ, yêu cầu chủ tàu, thuyền trưởng phải thực hiện thông báo trước 01 giờ khi rời, cập cảng; xử lý nghiêm các trường hợp không ghi, ghi không đúng, ghi không đầy đủ nhật ký khai thác, báo cáo khai thác. Tại các cảng cá phải đảm bảo duy trì vệ sinh sạch sẽ, nước rửa sản phẩm khai thác phải là nước sạch nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm; sản phẩm khai thác lên bến và hàng hóa tập kết xuống tàu phải được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, sạch sẽ; đảm bảo tàu cá cập cảng phải là tàu được đăng ký, cấp phép và được ghi chép trong sổ nhật ký tàu thuyền cập cảng.

Thực thi pháp luật: Thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời, có hiệu quả tàu cá vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm khai thác IUU, trước mắt tập trung phát hiện ngăn chặn các hành vi khai thác IUU và xử lý các trường hợp cố tình vi phạm. Thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT, lực lượng Biên phòng cử 03 tàu neo đậu chốt chặn 24/24h tại 03 cửa sông (cửa Hà Lạn, Ninh Cơ, cửa Đáy) thời gian từ nay đến hết năm 2021, nhằm ngăn chặn, phát hiện các lỗi vi phạm về khai thác IUU, không cho tàu cá ra khơi, xử lý các trường hợp cố tình vi phạm. Lực lượng Biên phòng tăng cường công tác phối hợp thực hiện nhiệm vụ của Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá Ninh Cơ, đồng thời kiểm tra, kiểm soát tàu rời, cập các bến cá trên địa bàn tỉnh.